رابطه تمکین و نشوز و ضمانت اجرایی عدم تمکین

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

یکی از حقوق مسلم مالی -که در روابط خانوادگی، زوجه، م[3]ستحق آن است-، حق بهره‌مندی از نفقه است. این حق در جانب زوج، عنوان تکلیف به خود می‌گیرد. یعنی مرد مکلف است نفقه متناسب با شان زوجه را در اختیار وی قرار دهد. نفقه در این معنا اعم از پوشاک و خوراک و مسکن و وسائل زندگی که در قانون مدنی از آن تعبیر به اثاث البیت شده-، و حتی خادم (در برخی وضعیت های مربوط به زن) می‌شود. اما این حق در جانب زوجه بطور مطلق ثابت نیست و با یک شرط عمده ثابت است. شرط اساسی برای بهره‌مندی زوجه از نفقه و یا امکان الزام زوج به پرداخت نفقه، “تمکین” زوجه است. یعنی زوجه باید در اطاعت کامل از شوهر، بخصوص، امکان همه گونه استمتاعات وی از خود را فراهم آورد و در این امر هیچگونه قصور و کوتاهی نداشته باشد.

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
ما در این مقاله مختصر به دو سئوال مهم پاسخ می‌دهیم :

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
-اول اینکه رابطه تمکین با نشوز چیست؟ و اینکه آیا تمکین “شرط” پرداخت نفقه است یا نشوز “مانع” انفاق است.
– ثانیاً به ضمانت های اجرایی عدم تمکین می‌پردازیم و تاکید ما در این امر بر این است که آیا اجرای حکم تمکین ممکن است و در صورت عدم اجرا آیا قاضی می‌تواند زوجه را محکوم به مجازات های تعزیری از باب عدم انجام امر واجب نماید یا خیر؟

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

بخش اول
رابطه تمکین و نشوز

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
برای ورود در مسئله مقدمتاً یک بحث واژه شناسانه از معنای تمکین و نشوز لازم می‌باشد.
“تمکین” در لغت به معنای مالک گردانیدن و ثابت نمودن می باشد در قرآن کریم[2] آمده است : و مکناهم فی الارض یعنی آنها را در زمین استقرار بخشیدیم و مالک زمین گردانیدیم[3].
اما “نشوز” در لغت به معنای بالابردن و بپا خواستن است. در قرآن کریم آمده است : و اذا قیل لهم انشزوا فانشزوا یعنی وقتی به آنها گفته می‌شود (برای انجام اوامر الهی) بپاخیزید، بپا می‌خیزند. اما در اصطلاح حقوقی و فقهی نشوز عبارت از “خروج زوجین از انجام تکالیف واجبی است که قانونگذار بر عهده هر کدام از آنها در رابطه با دیگری گذاشته است”. با این حساب، نشوز اختصاص به زن ندارد بلکه مرد نیز ممکن است در برابر زوجه خویش نسبت به انجام تکالیف واجب خود اقدامی ننماید و از این نظر ناشز محسوب گردد.

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

قرآن کریم هم نشوز را به هر دو معنا بکار برده است ؛ آنجا که می‌فرماید : والاتی تخافون نشوزهن، منظور خروج از اطاعت زوج توسط زوجه است و آنجا که می‌فرماید : و ان امراه خافت من بعلها نشوزاً او اعراضا[4]ً، منظور نشوز مرد از انجام تکالیف واجب در قبال زوجه خود می‌باشد. البته گاهی هر دو از انجام حقوق و تکالیف یکدیگر در قبال هم خودداری می‌ورزند که قرآن کریم از این وضعیت تعبیر به “شقاق” نموده است و این معنا در آیه 25سوره نساء آمده که می‌فرماید : وان خفتم شقاق بینهما … مرحوم صاحب جواهر نیز نشوز به معنای فقهی را در هر دو صورت یعنی نشوز از طرف زن و همچنین نشوز از طرف مرد اطلاق نموده است[5]. البته در مورد نشوز مرد عبارت عدم تمکین را بکار نمی‌برند و آنرا عرفاً مستهجن می‌دانند در حالی که اگر نشوز و عدم تمکین را به یک معنا بدانیم (چنانچه در90درصد موارد چنین است) و دعوای الزام به تمکین را نیز مسموع بدانیم، دلیلی از نظر شرعی وجود ندارد که دعوی الزام به تمکین زوج مطروحه از طرف زوجه را وارد تشخیص ندهیم. با این حساب، زن نیز می‌تواند چنانچه شوهر به اقامه تکالیف واجب عمدتاً غیر مالی مثل حق قسم، حق مضاجعت و حق نزدیکی حداقل هر چهار ماه یک بار که بر عهده زوج گذاشته شده اقدام ننماید، او را از طریق مراجعه به محکمه ملزم نماید.

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

البته زنان به دلیل ماخوذ به حیا شدن، مطالبات خود را از بابت این حقوق در قالب الزام شوهر به پرداخت نفقه مطرح می‌نمایند. ولی به هرحال، چه بسا الزام به تمکین نیز خالی از وجاهت قانونی نباشد و لذا رای شعبه هفتم دیوان عالی کشور که دادخواست زن مبنی بر الزام به تمکین شوهر را فاقد وجاهت قانونی دانسته[6] منطقی به نظر نمی‌رسد. بنابراین، اگر زوج نیز در ادای تکالیف شرعی خود مرتکب قصور شود و مثلا تکلیف به حسن معاشرت خود را نادیده بگیرد و یا مرتکب ضرب و شتم زوجه شود، دعوای الزام به تمکین از ناحیه زوجه نیز ممکن است مسموع باشد. البته شکی نیست که چنانچه قاضی تشخیص دهد که مراد واقعی زوجه الزام شوهر به اداء تکالیف واجب مالی مثل نفقه است، دعوای الزام به تمکین مبنای درستی نخواهد داشت زیرا تمکین بیشتر به ادای تکالیف غیر مالی و بخصوص حسن معاشرت مربوط می‌شود و دعاوی مربوط به تکالیف مالی واجد عنوان خاص قضایی خود می‌باشند. بنابراین، ما نیز در این مقاله تحقیق خود را به عدم تمکین زوجه از زوج منحصر نموده پس از بیان معنای نشوز و تمکین به رابطه تمکین و نشوز می‌پردازیم.

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
فقهای شیعه با تاثیر پذیری از فلسفه، برای علت تامه تحقق هر عمل حقوقی سه جزء علت در قالب های مقتضی، شرط و عدم مانع ذکر نموده اند. ایشان هر چند “مقتضی” پرداخت نفقه را خود “عقد نکاح” دانسته اند ولی در خصوص شرطیت و یا مانعیت تمکین و نشوز اختلاف نموده اند. عده‌ای تمکین را در قالب فلسفی “شرط” نفقه دانسته و عده ای “نشوز” را تحت عنوان فلسفی “مانع” انفاق دانسته اند. به نظر ما، قول دوم بیشتر مقرون به واقع است. این نظر مبتنی برآن است که بگوییم هر ”عدم تمکینی”، ”نشوز” نیست ولی هر نشوزی عدم تمکین است. زیرا ممکن است مرد زن را طلب نکرده باشد و او هم تمکین نکرده پس در اینجا نشوز حاصل نیست و مرد باید نفقه زنی را که عقد کرده ولی هنوز او را به منزلش نیاورده، بدهد. یعنی تنها “عدم تمکینی که ناشی از معارضه و عصیان باشد”، نشوز محسوب است[7] بنابراین، حتی در صورت عدم تحقق تمکین واقعی، عدم استحقاق زوجه نسبت به نفقه فقط در صورتی ممکن است که زوجه درخواست نفقه نکرده باشد یا به دلالت قرائن بتوان گفت که از این حق خود چشم پوشی نموده است

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
اما سئوال اصلی این مقاله این است که اگر زوجه نسبت به این تکلیف قانونی خود مماطله و کوتاهی نمود، چه ضمانت اجرایی برای این تخلف متصور است.
بخش دوم ( ادامه مطلب در لینک ذیل)

ادامه فصل 2:

ضمانت های اجرایی تخلف از وظیفه تمکین

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس
موسسه ی حقوقی عدالت کهن اهورا با توجه به مطالب فوق الذکر، تمام آیتم های لازم برای استخدام یک وکیل خوب را دارا است و مهم ترین ویژگی موسسه حقوقی عدالت کهن اهورا روی آوردن به تخصص گرایی هر وکیل است که وکلا برای ادامه فعالیت موظفند که صرفا در دو یا سه زمینه تخصصی خود فعالیت داشته باشند تا شما با آسودگی خاطر بتوانید مشکلات حقوقی خود را به وکلای این موسسه بسپارید.
برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین ، از طریق پنجره واتساپ درج شده در صفحه سوالات خود رامطرح کنید . کارشناسان موسسه حقوقی عدالت کهن اهورا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی به سوالات شما عزیزان پیرامون مسائل حقوقی شما را پاسخ دهند .

مطالبه اجرت المثل زن ایام زندگی مشترک

دادخواست تمکین در تهران – وکیل عدم تمکین در تهران فلکه اول صادقیه – استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

استخدام وکیل عدم تمکین در پردیس

* رابطه تمکین و نشوز و ضمانت اجرایی عدم تمکین